Vietnam’da eski emlak devi Truong My Lan, hayatını kurtarmak için zamana karşı yarışıyor.
68 yaşındaki Truong, dünyanın en büyük bankacılık sahtekarlığı suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılmasının temyiz sürecinde bugün sonuca ulaşacak.
Ölüm cezası, nadir görülen ve şaşırtıcı bir karar olup, Vietnam’da bu tür beyaz yaka suçlarından dolayı ölüm cezası alan az sayıdaki kadından biridir.
Mahkeme, Truong’un Saygon Ticari Bankası’nı gizlice kontrol ettiğini ve 10 yıldan fazla sürede toplam 44 milyar doları paravan şirketler aracılığıyla hortumladığını belirledi.
Savcılar, 27 milyar doların farklı amaçlarla kullanıldığını ve 12 milyar doların zimmete geçirildiğini iddia etti. Truong, zimmet suçundan dolayı ölüm cezasına çarptırıldı.
Ancak, Vietnam yasalarına göre Truong, 12 milyar doların % 75’ini, yani 9 milyar doları geri ödeyebilirse, cezası ömür boyu hapse çevrilebilir.
Emlak şirketi Van Thinh Phat Grubu’nun başkanı olan Truong My Lan, Nisan ayındaki davada bazen meydan okuyan bir tutum sergilemişti. Ancak temyiz duruşmalarında daha pişman görünmeye başladı.
Truong, devlete bu kadar büyük bir zarar vermekten utanç duyduğunu ve tek amacının geri ödemek olduğunu belirtti.
Truong My Lan, Ho Şi Minh City’deki mütevazı bir ailede doğdu.
Annesiyle birlikte makyaj malzemeleri satışı yaparak ticarete başladı ve Doi Moi ekonomik reform döneminde mülklere yatırım yaparak başarılı bir iş kadını oldu.
Nisan ayında hüküm giyen Truong, Van Thinh Phat Grubu’nun önde gelen emlak şirketlerinden birinin başındaydı ve yolsuzlukla mücadele programında önemli bir rol oynadı.
Dava sonucunda diğer 85 sanık da cezalandırıldı. Truong My Lan’ın kocası 9 yıl hapis cezası alırken, yeğeni 17 yıl hapse mahkum edildi.
Savcılar, Truong’un suçlarının eşi benzeri görülmemesini vurgulayarak merhamet taleplerini reddettiler.
Truong’un avukatları, müvekkillerinin gerekli 9 milyar doları bulmak için çaba sarf ettiklerini ancak varlıklarını nakde çevirmenin zor olduğunu belirtiyor.
Truong’un varlıklarının bir kısmı satılabilir lüks konutlardan oluşuyor. Ancak, varlıkları dondurulan binden fazla farklı varlık bulunmaktadır.
Avukatlar, yargıçlardan müvekkillerine merhamet etmelerini ve ölüm cezasının ömür boyu hapse çevrilmesi durumunda gerekli 9 milyar doları toplamanın daha kolay olacağını savunmaktadırlar.
Truong’un avukatı, müvekkilinin varlıklarının tazminat miktarını aştığını söyleyerek, zaman ve satış sürecinin önemli olduğunu vurgulamaktadır.
Yargıçların bu argümanı dikkate alması beklenmemektedir. Eğer temyiz başvurusu reddedilirse, Truong My Lan ölüm cezasına karşı savaşmak zorunda kalacak.
Vietnam, ölüm cezalarını gizli tutmaktadır. Ancak, insan hakları grupları ülkede 1000’den fazla ölüm cezası infazının olduğunu belirtmektedir. İnfazlar genellikle uzun süre sonra gerçekleştirilmekte ve mahkumlara kısa bir süre önce bildirilmektedir.
Truong, 9 milyar doları toplamayı başarırsa, ölüm cezasından kurtulma şansına sahip olacaktır.